1  MARCA – NARODOWYM DNIEM PAMIĘCI ŻOŁNIERZY NIEZŁOMNYCH

Pamiętajmy również o tych, którzy działali na terenie naszej Parafii     

       1 marca 1951 r.  zostało rozstrzelanych przez komunistów w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie siedmiu członków IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, mjr Mieczysław Kawalec, kpt. Józef Batory, por. Franciszek Błażej, por. Karol Chmiel, kpt. Józef Rzepka. Cześć i chwała Bohaterom!!!     

      Z tej racji 1 MARCA został ustanowiony w 2011 r.: NARODOWYM DNIEM PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH – NIEZŁOMNYCH. Jednak inicjatywę ustawodawczą w tym zakresie podjął jeszcze śp. Prezydent Polski prof. Lech Kaczyński.

 

      Święto to upamiętnia wszystkich żołnierzy niepodległościowego i antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie suwerennego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu w Polsce.

 

       W Dniu 1 marca, choć nie tylko, pamiętajmy w modlitwie również o tych, którzy działali na terenie naszej Parafii, m.in. o oddziale polskiego podziemia niepodległościowego, o proweniencji NSZ, którego dowódcą był Marian Michalski, ps. „Drągal II”. 

      Ta konspiracyjna organizacja została założona w 1949 r. W jej skład wchodziły osoby pochodzące m.in. z Przystałowic Dużych, Kadzi, Odrzywołu. Występowała ona przeciwko tworzonym wówczas przez komunistów spółdzielniom produkcyjnym. Prowadziła także akcje małego sabotażu, niszcząc np. portrety komunistycznych dostojników. Dokonywała także ataku na posterunki MO, aby ukarać szczególnie „zaangażowanych” utrwalaczy „władzy ludowej”. Przedmiotem tej akcji objęto również „gorliwych” członków ORMO, którzy uprzykrzali życie miejscowej ludności, a także zwolenników wspomnianych spółdzielni produkcyjnych.

      Do rozpracowania i likwidacji oddziału „Drągala II” została powołana przez komunistów, w dniu 13.12.1950 r., Grupa Operacyjna. Jej siedzibą był Odrzywół. Grupa ta wszczęła sprawę operacyjnego rozpracowania ugrupowania „Drągala II” pod kryptonimem „Raki”. Do dyspozycji GO przydzielono oddział żołnierzy KBW, których rozlokowano w Odrzywole, Klwowie, Poświętnem.

      Komunistyczni funkcjonariusze, którzy wchodzili w skład tej GO to: Jan Mikołajewski – PUBP Opoczno (potem na jego miejsce dołączył: Władysław Łożyński – WUBP Kielce); Henryk Błaszczyk – WUBP Kielce; Stanisław Kusa – WUBP Kielce; Jan Sołtys – PUBP Opoczno. Inni komunistyczni aparatczycy, biorący udział w likwidacji oddziału „Drągala II” to m.in.: Marian Krawczyk – MO Opoczno; Jerzy Lichacz – MO; Jan Gościk – MO; Anatol Grześ – WUBP Kielce; Ludwik Waszczyk – MO Odrzywół.

      Do rozpracowania oddziału „Drągala II” przez UB zostało użytych wielu agentów i tajnych współpracowników. Szczególną gorliwością na rzecz UB wyróżnili się trzej agenci, których haniebne donosy przyczyniły się do likwidacji omawianego ugrupowania i śmierci niektórych jego członków czy skazania pozostałych na długoletnie kary więzienia. Tymi agentami (informatorami) byli m.in.:

– P.P., ps. „Jabłoń”, pochodził z Sulgostowa – była to niezwykle cenna dla UB jednostka sieci agenturalnej, dostarczała wartościowe materiały dla komunistów; w dużym stopniu przyczyniła się do wykrycia i rozpracowania osób przynależących do oddziału „Drągala II”. Była to, w opinii UB-owców, osoba sprawdzona, wręcz związana z komunistycznym aparatem bezpieczeństwa, szczera i oddana wobec panującego reżimu, niezwykle chętna do współpracy z nim. Ta kooperacja „Jabłoni” z komunistami trwała jeszcze wiele lat po likwidacji omawianego ugrupowania konspiracyjnego. Za swoją „pracę” agent ten otrzymywał ze strony UB sowite wynagrodzenie.

– R.R., ps. „Cierpiący”, pochodził z Odrzywołu – niezwykle „gorliwy” w rozpracowywaniu osób pochodzących z Odrzywołu (choć nie tylko), które były członkami, jak i współpracownikami ugrupowania „Drągala II”. Podejmował również starania, aby dotrzeć do samego Mariana Michalskiego i jego braci.

– M.B., ps. „15”, „Szpak”najpierw dokonał zamordowania Aleksandra Młyńskiego, ps. „Drągal” i jego 2 żołnierzy w Kolonii Wawrzyszów w dniu 25.08.1950 r. Agent ten był członkiem jego oddziału. Ujęty przez UB zgłosił propozycję zlikwidowania Młyńskiego w zamian za darowanie mu życia i wolności. Po akcji w Kolonii Wawrzyszów agenta ps. „15” (również ps. „Zbych”), czekała bardzo przykra niespodzianka. Już w połowie września został on aresztowany i stanął przed sądem wojskowym. Wyrokiem z 29 września 1951 r. został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności. W więzieniach spędził jednak tylko ponad 10 lat. I właśnie przebywając w wiezieniu agent ten „zasłynął” z donosów na członków ugrupowania Mariana Michalskiego, z którymi przebywał razem w więzieniu (areszcie śledczym) w Radomiu. W materiałach IPN zachowały się owe donosy agenta ps. „15”, „Szpak”. 

      15 października 1951 r. – komunistyczne siły bezpieczeństwa i wojska dokonały obławy na miejscowość Kadź, celem likwidacji ugrupowania „Drągala II”. Do tej bezpośredniej akcji użyto następujących sił: 20 UB-owców, 20 milicjantów, 250 żołnierzy KBW, 15 samochodów ciężarowych, 2 samochody osobowe, 2 psy śledcze, 3 psy obronne. Komunistyczne siły bezpieczeństwa jeszcze przez kilka miesięcy po owej akcji stacjonowały w Kadzi. W wyniku tej swoistej pacyfikacji Kadzi został zabity członek oddziału „Drągala II”: Stanisław Stolarek, pochodzący z Kadzi. Pozostałych jego uczestników i współpracowników aresztowano i skazano w tzw. pokazowych procesach sądowych. Procesy pokazowe członków antykomunistycznego podziemia były esencją nienawiści, zakłamania i propagandy władz PRL wobec tych, którzy sprzeciwiali się prosowieckiemu porządkowi w Polsce. Pod hasłem tzw. band dywersyjnych czy rabunkowo-terrorystycznych sądzono byłych członków AK i ich następców. Pozbawieni możliwości obrony, fałszywie oskarżani o zdradę – byli skazywani na śmierć lub długoletnie więzienie. Pamięć o nich na wiele lat wymazano z oficjalnej historii. Procesy takie miały też na celu zastraszenie miejscowej ludności, aby w przyszłości jej przedstawiciele nie podejmowali żadnych działań przeciwko tzw. władzy ludowej.

      21-23.04.1952 r. doszło do jednego z takich pokazowych procesów, podczas którego „sądzono” przedstawicieli ugrupowania „Drągala II”. Zorganizował go tzw. WSR w Kielcach na sesji wyjazdowej w Odrzywole. Ten niby sąd, będący świadectwem hańby ówczesnego wymiaru sprawiedliwości, reprezentowali następujący komunistyczni aparatczycy: Zbigniew Furtak – przewodniczący; Czesław Gajewski – asesor wojskowy; Stefan Soliński – ławnik; Jan Mitek – prok. wojskowy. W wyniku tego pokazowego procesu wydano wyroki odnoszące się do następujących osób z ugrupowania „Drągala II”:

1. Stanisława Kłosińskiego – skazano go na karę śmierci (pochodził z Kadzi, aresztowany 15.10.1951 r., wyrok wykonano prawdopodobnie 06.09.1952 r.).

2. Juliana Michalskiego, ps. „Pietrekrównież został skazany na karę śmierci (pochodził z Przystałowic Dużych, brat Mariana, aresztowany 15.10.1951 r., wyrok wykonano 06.09.1952 r.).

3. Józefa Pełkiotrzymał karę 12 lat więzienia (pochodził z Kadzi, aresztowany 15.10.1951 r.).

4. Tadeusza Krawczyka – skazano go na 8 lat więzienia (pochodził z Kadzi, aresztowany 24.11.1951 r.).

5. Wacława Dąbrowskiego – zasądzono mu 6 lat pobytu w więzieniu (pochodził z Przystałowic Dużych, aresztowany 15.10.1951 r.).

6. Leona Bystrzejewskiego – otrzymał wyrok 15 lat więzienia (pochodził z Odrzywołu, aresztowany 15.10.1951 r.).

      Z kolei Marianowi Michalskiemu, ps. „Drągal II”, „Olek” – który pochodził z Przystałowic Dużych, udało sie uniknąć aresztowania w dniu 15.10.1951 r. Próbował odtworzyć organizację w Warszawie. O jego działalności zaczęło być także głośno w okolicach stolicy. Został ujęty przez UB 07.04.1952 r. w Warszawie. Przebywał w więzieniu mokotowskim. WSR w Warszawie w dniu 30.01. (lub 20.02.) 1953 skazał go na karę śmierci. Został stracony 22.08.1953 r. Podczas tego samego posiedzenia WSR w Warszawie został skazany na 15 lat więzienia Tadeusz Michalski, brat Mariana

       W innych procesach zostali skazani:

1. Stanisław Biernat – 8 lat (pochodził z Kadzi, aresztowany 28.12.1951 r.), wyrok wydany został w dniu 09.05.1952 r.  przez WSR w Kielcach na sesji wyjazdowej w Radomiu.

2. Antoni Michalski – 3 lata więzienia, (pochodził z Przystałowic Dużych, brat Mariana, aresztowany 15.10.1951 r.) .        3. Stanisław Gawroński – 8 lat więzienia (pochodził z Warszawy, aresztowany 29.10.1954 r., skazany przez WSR w Warszawie w dniu 21.03.1953 r.).                                                                                                                                                                                                                  4. Władysław Majewski – 12 lat więzienia (pochodził z Warszawy, był również członkiem WiN-u).

      Inne osoby, przynależące do ugrupowania „Drągala II” lub będące jego współpracownikami – zostały skazane na kary więzienia: od 10 lat do 1 roku.     

 

 

      Z racji NARODOWEGO DNIA PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH – NIEZŁOMNYCH – zapraszamy do lektury różnych tekstów i obejrzenia filmów dotyczących polskiego podziemia niepodległościowego:

 

§Chciano zabić Ojczyznę, przekreślić życie narodu. Przejmujące słowa abp. Marka Jędraszewskiego o Żołnierzach Wyklętych-Niezłomnych [czytaj więcej… 

 

§Żołnierze wykleci 1944-1963 [czytaj więcej… 

 

§Żołnierze Wyklęcifilm dokumentalny [zob. więcej tutaj lub na dole strony

  

§Człowiek z bunkra – dokument o Andrzeju Kiszce, jednym z najdłużej nieuchwytnych dla komunistycznej bezpieki żołnierzy podziemia niepodległościowego, który w leśnej ziemiance wybudowanej koło Biłgoraja ukrywał się samotnie przed UB przez blisko 10 lat [zob. więcej tutaj lub na dole strony  

 

§Jan Tabortowski „Bruzda” – żołnierz wyklęty [czytaj więcej… 

 

§Ostatni partyzant przez 24 lata Józef Franczak ps. „Lalek”, sierżant WP, żołnierz ZWZ – AK, działał w konspiracji. Zginął od kul ZOMO 21 października 1963 r. [czytaj więcej… 

 

§Żołnierze wyklęci. Zapomniani Bohaterowie [czytaj więcej… 

 

§Jeden z „wyklętych”. Feliks Selmanowicz „Zagończyk” 1904–1946  [czytaj więcej…

 

§Nie było czasu na strach… Rozmowa z Janiną Wasiłojć-Smoleńską [czytaj więcej… 

 

§Zdzisław Broński „Uskok”, Pamiętnik [czytaj więcej… 

 

§Dlaczego walczyli? Przyczyny kontynuowania działań partyzanckich po 1945 [czytaj więcej 

§  Wyklęci” – kwartalnik [zob. http://wydawnictwomiles.pl/kategoria-produktu/kwartalnik/nowe/

 

§  J. Wieliczka-Szarkowa, Żołnierze wykleci. Niezłomni bohaterowie, Kraków 2013.

§  Sz. Nowak, Dziewczyny wyklęte, Warszawa 2015.

§  Sz. Nowak, Dziewczyny wyklęte 2, Warszawa 2016.

§  Sz. Nowak, Oddziały wyklętych, Warszawa 2014.

§  Bić się do końca. Podziemie niepodległościowe w regionie radomskim w latach 1945-1950, Radom 2012.

§  K. Busse, Dopaść Drągala. Likwidacja grupy Aleksandra Młyńskiego w świetle dokumentów aparatu bezpieczeństwa, Lublin 2012.

§  Heda-Szary, Wspomnienia „Szarego”, Warszawa 2009.

§  Księga świadectw. Skazani na karę śmierci w czasach stalinowskich i ich losy, Warszawa 2003.

§  M. Fieldorf, L. Zachuta, Generał August Emil Fieldorf 1895–1953, Warszawa 2013.

§  J. Pawłowicz, Rotmistrz Witold Pilecki 1901-1948, Warszawa 2008.

§  Wyklęci 1944-1963. Żołnierze podziemia niepodległościowego w latach 1944 -1963, red. K. Krajewski, T. Łabuszewski, Warszawa 2017.

§  Ostatni leśni 1948–1953, pod red. Tomasza Łabuszewskiego, Warszawa 2003.

 

§  Żołnierze Wyklęci. Wspomnienia i relacje. Tom 1 [czytaj więcej 

 

§  Zdrajcy Wyklętych [czytaj więcej 

 

§  Żołnierze wyklęci. Złapali go i dostał czapę [czytaj więcej

 

§  Żołnierze wyklęci. I znów za kraty [czytaj więcej

 

§  Żołnierze wyklęci. Przecież to dziecko bandyty [czytaj więcej… 

 

§  Orlęta Rudnickie 1947-1949 [czytaj więcej 

 

§  5 Brygada Wileńska AK na Pomorzu, Warmii i Mazurach 1945–1947 [czytaj więcej… 

 

§  Z otchłani niepamięci. Szkice i opowieści o wyklętych z NZW [czytaj więcej  

 

§  Śmiertelni. Historia oparta na faktach [czytaj więcej 

 

§  Żelazny od Łupaszki [czytaj więcej 

 

§Do końca walczył o Niepodległą. Stanisław Ludzia „Harnaś”, Żołnierz Wyklęty, który kilka razy wyrywał się z ubeckich obław. WIDEO [Czytaj i zob. więcej

 Autor:  Ks. Jan Szymczyk